Historia Parafii Ligota Turawska

Parafia pod wezwaniem Św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Ligocie Turawskiej

Dekanat: Zagwiździe

Duszpasterze:

• ks. Leszek Rygucki - administrator
• ks. Sławomir Rutowicz - wikariusz

Liczba mieszkańców: 1620

Inne kościoły:

• Kadłub Turawski, pw. MB Różańcowej;
• Zakrzów Turawski, pw. św. Ap. Piotra i Pawła (z 1759 r.)
• Zakrzów Turawski, pw. św. Ap. Piotra i Pawła (z 1991 r.)

Miejsca należące:

• Ligota Turawska (590)
• Kadłub Turawski (490) - 3 km
• Zakrzów Turawski (560) - 5 km

Pochodzący kapłani i siostry zakonne:

• ks. Józef Panic,
• ks. Joachim Waloszek,
• ks. Henryk Kensy,
• o. Bonifacy Antoni Reiman OFM,
• o. Błażej Bernard Kurowski OFM,
• o. Krystian Zmuda OFMConv.
• s. Faustyna Beata Grala FSCI.

Kaplani po 1945:

- proboszczowie:
    • ks. Józef Christen,
    • ks. Georg Obst,
    • ks. Sławomir Pawiński,
    • ks. Leszek Rygucki,

     - wikariusze:
          • ks. Jan Rigol,
          • ks. Antoni Matysek,
          • ks. Tadeusz Słocki,
          • ks. Konrad Czaplok,
          • ks. Kazimierz Czajka,
          • ks. Franciszek Piontek,
          • ks. Hieronim Gorszczuk,
          • ks. Piotr Warzecha,
          • ks. Zygmunt Jaworek,
          • ks. Józef Maślanka,
          • ks. Krystian Hampel,
          • ks. Jan Tomaszewski,
          • ks. Korneliusz Wójcik,
          • ks. Janusz Konofalski,
          • ks. Jan Obłończyk,
          • ks. Piotr Wojtala,
          • ks. Rafał Kiełek,
          • ks. Jarosław Ostrowski,
          • ks. Tomasz Mańtok,
          • ks. Daniel Maksymowicz,
          • ks. Krzysztof Kozimor,

          • ks. Krzysztof Niebudek (rezydent).

Jubileusz 700-lecia Kotorza Wielkiego wskazuje historyczną datę, kiedy to tutaj, nad lewym brzegiem Małej Panwi, osiedliły się pierwsze rodziny. Woda zawsze stanowi cenny skarb dla człowieka. To też wzdłuż rzek powstawały skupiska ludzi, mimo, iż ten żywioł często opuszczał swoje koryto. Coraz więcej było domów mieszkalnych i zabudowań gospodarczych. Jednak mieszkańcy nowopowstałych osiedli dopiero wtedy czuli się dowartościowani, gdy na ich terenie wybudowano także kościół. To przecież jakby serce, które swoim tętnem scala i jednoczy wszystkich wokoło. Ale i kościół to jeszcze nie wszystko. Potrzeba stałego duszpasterza- proboszcza; trzeba być samodzielną parafią. Tego szczęścia zaznali Kotorzanie już w XVII wieku.

Także po prawej stronie Małej Panwi powstawały nowe wioski. Jednak administracyjnie-duszpastersko mieszkańcy ci należeli do parafii w Kotorzu Wielkim. Wówczas jeszcze nie było Jeziora Turawskiego, zatem odległość do kościoła w Kotorzu, nie była aż tak rażąco daleka. Mimo to, mieszkańcy Ligoty Turawskiej, Kadłuba oraz Zakrzowa postarali się o własne świątynie.

Jeśli uwierzyć notatce zamieszczonej na okładce Księgi małżeństw (Trau-Register 1814 bis 1857), należałoby przyjąć datę 27 listopada 1629 roku, jako dzień konsekracji kościoła ligockiego. Tego dnia "consecravit portatiiem altaris majoris hujus ecciesiae -Joannes Balthasar Epis. Nicur: - Sufiraganus Vratislaviensis- In honorem Sancti Cypriani Episcopi et Martinis, Sanctorum Beliorum Martyrum, corumque sacrae reliquiae in lianc tabulam, id est portatiie hujus Ecciesiae Ligotensis sunt inpositae." 1629, 27 Novembris. Znaczy to, iż "27 listopada 1629 roku, Biskup Nicur: Joannes Balthasar, sufragan wrocławski, konsekrował portatyl w ołtarzu głównym kościoła ligockiego. W płycie tego ołtarza przenośnego złożono relikwie ku czci św. Cypriana, biskupa, i Marcina - Sławnych Świętych Męczenników". Zapisu tego dokonał w "Grun-Donnerstag" (czyli w Wielki Czwartek), 28 marca 1834 roku- ks. Ćwik, Localista (Miejscowy duszpasterz).

Nieco później wybudowano kościół w Zakrzowie Turawskim. Do dzisiejszego dnia data budowy tej świątyni widoczna jest w odlewie żelaznym, umieszczonym z prawej strony obok wieży. Jest to rok 1759. Także Kadłub miał swoją Kaplicę. Była to budowla bardzo mała, o powierzchni 84 m2, (6 x l4m). Poprzednio budynek ten spełniał inne zadania. Dopiero potem zaadaptowano go na Kaplicę. Chociaż każda wioska posiadała własny Dom Boży, to jednak administracyjnie należały do parafii w Kotorzu Wielkim. Najbardziej z tych trzech podopiecznych wiosek wybiła się Ligota Turawska.

Od roku 1813 ELLGUTH staje się LOKALIĄ, czyli kościelną jednostką administracyjną, która nadal podlega proboszczowi w Kotorzu Wielkim, ale już ma własnego kapłana- duszpasterza, zarządcę i opiekuna. Od roku 1813 Ligota prowadzi osobne księgi metrykalne. Do tej Lokali; należą także KADLUB, SAKRAU i POLIWODA, czyli Kadłub, Zakrzów i Poliwoda. Trudno ustalić dokładne daty posługi duszpasterskiej kapłanów pracujących w Ligocie Turawskiej. Jedyne źródło danych osobistych, w tej oliwili dla mnie dostępnych, stanowią Księgi metrykalne chrztów, ślubów i pogrzebów.

Pierwszy zapis w Księdze Zmarłych pochodzi z 9 września 1813 r. Wtedy odbył się pogrzeb mieszkańca Kadłuba. Był nim 80-letni "Auszugler" (wycużnik) Michael Skiba. Od września do końca 1813 roku było łącznie 67 pogrzebów, w tym aż 61 dzieci poniżej 7-miu lat. Jako przyczynę zgonu podano "Blattern", czyli ospę. Sześć osób dorosłych osiągnęło 28, 29, 34, 49, 60, no i 80 lat. W roku 1832, pod numerem 23, znajduje się notatka o śmierci kapłana. Tym Localista był Ks. Anton Strumk. Zmarł 17 maja 1832 roku. Liczył 62 lata. Tylko 3 lata dłużej żył kolejny Lokalista - ks. Lorenz Kias. Zmarł 22 czerwca 1835 roku. Obu uroczystościom pogrzebowym przewodniczył "Erzpriester Jarosch aus Proskau", czyli ks. dziekan Jarosch z Proszkowa.

Do 1841 roku w Ligocie pracował ks. Lorenz (vel Laurentius) Ćwik. Po nim duszpasterstwo objął ks. Tunkel, który zwykle obok swego podpisu używał tytułu "Ortsgeistlicher", czyli "Duszpasterz miejscowy". Ostatni jego podpis widnieje pod datą 6 lipca 1852 roku, obok wizytatora, ks. Dziekana Janskygo. W tym czasie jednak, od stycznia 1852 roku, lokalistą był ks. Vincent Hattwicli ("Localkaplan"). Za czasów jego posługi duszpasterskiej odbyła się Kanoniczna Wizytacja Biskupia. Stąd w Księgach metrykalnych znajdują się wpisy następującej treści: "Gesehen bei der kanonischen Kirchenvisitation. Groβ Kottorz, den 19 Juli 1855. Furst-Bischof +Heinrich". (Widziałem w czasie Wizytacji kanonicznej. Kotorz Wielki, dnia 19 lipca 1855. Książę – Biskup Henryk). Odbiegając nieco w przyszłość parafii ligockiej, dzień 19 lipca ma swoje szczególne znaczenie, gdyż 81 lat później, też 19 lipca, ale 1936 roku, konsekrowany został obecny kościół parafialny w Ligocie Turawskiej.

Powróćmy jednak do chronologicznych wywodów wspólnoty ligockiej. Ustalenie dalszych nazwisk duszpasterzy i okresu ich pracy w Ligocie, napotyka na ogromne trudności. Kapłani, zapisując poszczególne posługi duszpasterskie, po prostu zaniechali swego podpisu. Nawet ks. Hattwicli, tylko zdawkowo tu i ówdzie na marginesie, dodał: "Sammtliche Trauungen hier durch den hiesigen Lokalisten Hattwicli yerbunden", czyli wszystkie pary małżeńskie "związał" lokalistą Hattwich.

Te usterki biurowe ustają pod koniec lat 80-tych XIX wieku. Wiemy, że w latach 1887-88 duszpasterzem był ks. Franz Wanke. Po nim posługę duszpasterską spełniają kapłani okolicznych parafii:

• Ks. Lissek "aus Bierdzan" - (30.12.1888-16.02.1890)
• Ks. Jaroschek "aus Zembowitz" - (27.04.1890 - 05.06.1890)
• Ks. Kittelmann "aus Jelowa" - (11.05.1890-01.07.1890)
• Ks. Lubetzky "aus Gr.Kottorz" - (16.04.1890-22.06.1890)
• Ks. Wanke "aus Sczedrzik"
• Ks. Schneider - maj i czerwiec 1890.

Po nich podpisali się w Księgach dwaj "Lokaliści": ks. Latusek (06.07.1890-17.08.1891) oraz ks. Nowak (20.08.1891-15.11.1891). Kolejny lokalista zasługuje na szczególną uwagę. Był nim Ks. Polednia. Obok jego nazwiska po raz pierwszy ukazuje się tytuł "Pfarrer"- proboszcz. Należy przypuszczać, iż wraz z Ks. Polednia "Wielkokotorska Córa" opuściła swoją Matkę, tworząc osobną, samodzielną PARAFIĘ w LIGOCIE TURAWSKIEJ. Starsi parafianie twierdzą, iż za czasów Ks. Poledni wybudowano plebanię. Był to dom parterowy z dachem dwuspadowym. Ze względu na podmokły teren piwnice niemal w całości sterczą nad powierzchnią ziemi. W roku 1979 do tej plebanii dobudowano piętro z dachem czterospadowym.

Od 25 listopada 1896 do 16 sierpnia 1897 roku parafią administruje Ks. Conad z Bierdzan. Po nim, od 26.08.1897- 10.08.1919, działa Ks. Michael Sauer. Ks. dr Josef Jelitto (późniejszy profesor Wyższego Seminarium Duchownego w Nysie) był także proboszczem w Ligocie. Przetrwał tutaj zaledwie 9 miesięcy - (21.09.1919-16.05.1920). Wiadomo-czasy bardzo burzliwe. Od maja do sierpnia 1920 r. pomocą duszpasterską służy Ks. Gottfried Pillawa z Bierdzan. Ten stan przejściowy stabilizuje się, kiedy 20 sierpnia 1920 r. parafię przejmuje Ks. Bonifatius Piecha. Ostatni jego zapis w Księgach metrykalnych nosi datę 30 czerwca 1930 roku. Od lipca 1930 roku obowiązki proboszcza pełni Ks. Josef Christen. Już po sześciu latach,19 lipca 1936 roku, zaprasza kardynała Adolfa Bertrama na konsekrację kościoła, którego dziełem słusznie szczyci się PARAFIA LIGOCKA -WIELKOKOTORSKA CÓRA.

W latach 1966-2007 proboszczem parafii Ligota Turawska był ksiądz Jerzy Obst, pochodzący z miejscowości Kolonowskie. Zmarł 19 grudnia 2007 roku. Aktualnie proboszczem jest ks. dr Sławomir Pawiński.